PEDASA ANTİK KENTİ
Pedasa Antik Kenti Muğla ili Bodrum ilçe merkezinden yaklaşık 6 km kuzeyde, Konacık Mahallesi'nden 2 km’lik mesafede ormanla kaplı tepeler üzerinde yer alır. Leleg yerleşmeleri içerisinde en kolay ulaşılan antik kenttir. Antik kente ulaşım Athena Kutsal Alanı’na kadar araba ile sağlanabilir. Pedasa’da yürütülen yüzey araştırmaları ardından 2007 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi adına Prof. Dr. Adnan Diler başkanlığında kazı ve koruma çalışmaları yürütülmüştür.Antik belgelerde Troya savaşı sırasında ve sonrasında Karialılar’ın atası olarak gösterilen Lelegler bugünkü Bodrum Yarımadası’nda sekiz kent kurmuştur. Kurulan bu şehirlerin en önemlisi Pedasa’dır. Kendisi de Pedasa’ya komşu Halikarnassos’lu olan Herodotos’un aktardığı bilgiye göre “Halikarnassos’un ötesinde kıyıdan içeri” konumlanan Pedasa yarımada üzerinde iskan edilmiş Leleg yerleşmelerinden birisidir.
Pedasa’da bugüne kadar yürütülen kazı ve araştırmalar sonucu havadan da kolayca görülen sırt ve tepeler üzerinde topoğrafyaya hakim, Karya’nın en eski tümülüs mezarları ve konutları açığa çıkarılmıştır. Kültürel ve doğal değerlerin bir arada en iyi korunduğu Pedasa,antik kaynaklarda Karların Ataları olarak gösterilen Leleglerin Bodrum yarımadasında kurduğu en önemli yerleşmedir. Pedasa kentinin kuruluş tarihi zamanımızdan 3000 yıl eskiye gitmektedir.
Pedasa; surlarla çevrili bir Akropolis yani Yukarı Kale, Athena Tapınağı, teritoryuma yayılmış farklı mezar tiplerini içeren mezarlık alanları, meskenlerden ve tarımsal alanlardan oluşur. Bu alanlar Pedasa’yı yurt edinen yerli halkın sosyo-ekonomik, kültürel yapısı, yaşama ve inanç geleneği hakkında önemli bilgiler vermiştir.Kentin kuruluş tarihi Geç Tunç Çağı’ndan Erken Demir Çağı’na geçiş sürecine aittir.Yapılan kazı çalışmaları sonucunda kentin günümüzden yaklaşık 3000 yıl öncesinde kurulması devamında Bizans Dönemi sonlarına kadar kullanımının devam ettiği kalıntı ve buluntularla desteklenmiştir. Pedasa Antik Kenti, turizmin yoğun görüldüğü öncelikli bir bölgede olması, doğal çevresi, yaşam koşulları, tarihi ve kültürel zenginliği ile öne çıkmaktadır. Bodrum Yarımadası'na özgü Leleg Uygarlığı ve onlara ait eşsiz kalıntıları barındıran Pedasa, kazı ve çevre düzenleme çalışmaları kapsamında yapılan ziyaretçi yürüyüş güzergahları ile görülmeye değer, arkeolojinin ve doğanın birleştiği ve Bodrum’un en iyi korunan antik kentlerinden birisidir.
Pedasa Nekropol (mezarlık) alanlarında, bölgeye özgü çok sayıda yuvarlak taş tümülüs, sandık ve platform mezarlar yer almaktadır.Akropolü dört yönde çevreleyen yüksek tepelerin doruklarında büyük taş tümülüsler Konacık’a yakın alçak tepelerde ise daha çok kremasyon (yakma) gömülerin yer aldığı platform mezarların varlığı saptanmıştır. Bugüne kadar Pedasa ve çevresinde yapılan yüzey araştırmaları ve kazı çalışmaları Pedasa tümülüsleri ve Leleg kültüründeki ölü inançları hakkında önemli bilgilere ulaşılmasına olanak sağlamıştır.
Antik kentte; Athena Kutsal Alanı, Karakol Binası ve Antik Yol, Akropolis /Yukarı Kale, Nekropoller/Mezarlık Alanları, Hasankayası Tarım Terasları, Çiftlik Evleri , Çevirmeler ve Topçular Tepesi Yerleşimi yer almaktadır.
