Hillerima (Hyllarima) Antik Kenti

Yatağan - Kavaklıdere yolu üzerinde, Kavaklıdere kavşağı yakınlarındaki Çayboyu Köyü içinden geçip 7 km ötedeki Derebağ köyüne çıkacaksınız. Hyllarima antik kenti kalıntıları biraz yukarıda, tepenin çevresine yayılmış durumdadır. İyi durumda bir Roma Dönemi tiyatrosu, sur kalıntıları, kaya mezarları dikkati çeken unsurlardır,  Hyllarima’dan bugüne kalan.

Hyllarıma ismi Luwi kökenli olup Hitit yazıtlarında adı geçen Wallarima’dan geldiği sanılmaktadır. Kentin ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu kesinlik kazanamamıştır. Karia uygarlığının en eski yerleşimlerinden biri olup ve sonraki yüzyıllarda Termassos yerleşim birimine taşındığı bilinmektedir. Günümüze ulaşan kalıntıları Roma Çağı’ndan kalmış olup, o  dönemde sikke basmış kentlerden biri olduğu bilinmektedir.

Hyllarıma’nın surları Leleg yapılarındaki taş işçiliği ile yakın benzerlikler göstermektedir. Bu bakımdan kentin tarihini Dor göçünden önceki yıllara indirmemiz olasıdır. Ancak yörede bilimsel kazılar yapıldıktan sonra bu durum aydınlığa kavuşabilecektir. Surlar kaba işlenmiş dikdörtgen bloklardan meydana gelmiştir. Kalınlıkları 2 m. yi bulmaktadır. Kente girişi sağlayan ve oldukça iyi korunmuş batı kapısı M.Ö. 400’ün ilk yarısında, Mausolleus döneminde yapılmıştır. Roma döneminden kalan tiyatronun skenesi yıkılmışsa da yamaca dayalı oturma kademeleri oldukça iyi durumda günümüze ulaşmıştır.Kentin diğer yapılarının taşları yeni yapılanmalarda kullanılmak üzere sökülmüş nekropol alanına ise defineciler büyük zarar vermişlerdir.

Kyon kalıntıları

Kavaklıdere Menteşe beldesi yakınlarındaki Çamyayla’da ise Kyon kalıntıları var. Kyon, bir Karia kenti. Köy içinde Roma Dönemi tiyatrosu ile sunak taşları kalıntılarını görebilirsiniz.